09:27 - 04/07/2019
Thiếu công nhân trầm trọng
Ông Nguyễn Thái Hùng, phó chủ tịch hiệp hội Dệt may Việt Nam còn cho rằng đừng quá lạc quan, cần có cái nhìn thực tế hơn về bức tranh của một ngành đang chiếm tỷ lệ 10% doanh thu may mặc toàn thế giới.
Muốn tận dụng hết các FTA đã ký, đặc biệt là EVFTA hay CPTPP, giữ và mở rộng thị phần, theo ông, ngành dệt may cần chính sách hỗ trợ nâng cao năng lực các doanh nghiệp, tự chủ nguyên phụ liệu (bảo đảm xuất xứ hàng hoá giữa các nước đã ký FTA với EU), và giải bài toán lao động khi chuyển dịch nhà máy về các địa phương.
Ông Hùng dẫn chứng về việc thiếu hụt lao động. Khi tập đoàn Dệt may đầu tư nhà máy ở Vị Thanh (Hậu Giang), Bạc Liêu, Sóc Trăng, Vĩnh Thạnh (Cần Thơ), Gò Quao (Kiên Giang), thông thường từ 3 – 5 năm mới chạy trơn tru nếu có thợ lành nghề và dây chuyền thiết bị hoàn thiện. Tuy nhiên, trừ Cần Thơ là nơi có nhiều nhà máy may công nghiệp chạy ổn định, như công ty May Tây Đô và một số nhà máy khác, còn lại các nhà máy ở các tỉnh, tuỳ theo mặt hàng, quy mô, cần 750 – 2.500 công nhân, nhưng 2 – 3 năm qua, chưa nhà máy nào tuyển đủ công nhân để đào tạo thợ lành nghề cho các dây chuyền.
“Mang tiếng là nguồn cung lao động được các địa phương dạy nghề, nhưng các nhà máy may đều phải bỏ chi phí đào tạo lại, do phần lớn chỉ học may công nghiệp với máy móc đã cũ tại các trung tâm dạy nghề”, ông Hùng nói.
Đội ngũ công nhân có tay nghề thiếu, nhưng thu nhập ngành may của Việt Nam có mức bình quân 220 USD, trong khi Trung Quốc có mức lương bình quân 280 USD/đầu người/tháng; các nước ASEAN là 120 USD. Do đó, Việt Nam bây giờ không còn được đánh giá là quốc gia có “lợi thế” nhân công rẻ, mà chỉ còn lợi thế tuổi lao động trẻ. “Nhưng nếu không có chính sách, chiến lược rõ ràng thì cũng khó thu hút lao động vào ngành này”, theo vị phó chủ tịch hiệp hội Dệt may Việt Nam: nhà máy nào mở ra ở đồng bằng sông Cửu Long cũng bị lỗ. Tập đoàn đặt ra mục tiêu thoát lỗ và hy vọng trong chính sách phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long, sẽ đề cập tới ngành dệt may, nhưng không thấy các nhà hoạch định chính sách nói tới.
Hiện có trên 1,7 triệu người làm việc trong ngành dệt may, chiếm 25% trong tổng số lao động của công nghiệp chế biến (2017). Giai đoạn 2010 – 2017, ngành may đặt mục tiêu đào tạo 600.000 người thành lao động kỹ thuật, nhưng chỉ đạt 8,2% và kế hoạch bồi dưỡng tay nghề 314.000 công nhân cũng chỉ đạt 14%. Trong khi đó, Campuchia đã tranh thủ thời cơ khi hưởng thuế suất ưu đãi 0% từ chương trình Everything But Arms (EBA) và nhờ Quy chế về ưu đãi thuế quan phổ cập (GSP) của EU dành cho các quốc gia kém phát triển, đã đuổi bám mức tăng trưởng của Việt Nam tại thị trường EU – nơi Việt Nam có kim ngạch xuất khẩu hàng may mặc trên 4,2 tỷ euro trong năm qua.
Lan Hoàng (theo TGHN)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này