15:41 - 03/05/2017
Thành phố thông minh: con người rồi sẽ rất cô đơn
Con người vốn là những động vật xã hội, và sức khoẻ của chúng ta sẽ tổn hại nếu chúng ta bị cắt đứt khỏi các mối quan hệ xã hội. Nên không lạ gì cái được gọi là “dịch” cô đơn được cho là sự khủng hoảng y tế cộng đồng.
Nhưng vì chúng ta ngồi trên đỉnh những tiến bộ công nghệ lớn, trong tương lai gần vấn đề này có thể ngày càng trầm trọng.
Cô đơn có thể xảy đến với bất kỳ ai. Không phân biệt tuổi tác, đất nước và địa vị xã hội. Ở Anh, cứ hơn 1/8 người cho biết họ không có lấy một bạn thân, và con số ở Mỹ cho biết họ không có bạn thân gần gấp đôi trong các thập niên vừa qua. Một tỷ lệ lớn người cô đơn còn trẻ; gần 2/3 số người Anh từ 16 – 24 tuổi cho biết họ cảm thấy cô đơn ít nhất vào lúc nào đó, trong khi gần 1/3 thường xuyên cô đơn hoặc luôn luôn cô đơn.
Một trong những nguồn cơn cô đơn phổ biến của chúng ta là công nghệ. Trong khi công nghệ cung cấp phương thức dễ dàng nhất để giữ liên lạc với bạn bè – và gặp những người mới quen qua các ứng dụng hẹn hò và kết bạn – sự hiện diện khắp nơi của công nghệ khuyến khích đi đến các cuộc trò chuyện nông cạn, có thể đánh lạc hướng chúng ta khỏi những tương tác đời thực đầy ý nghĩa. Các nhà nghiên cứu của đại học Essex thấy rằng nhận một cuộc gọi gần đó, thậm chí nếu chúng ta không bắt máy, có thể gây phương hại đến những nỗ lực nối kết với các người khác. Điện thoại thông minh đã biến đổi những dòng chữ trong một lá thư của một cơ hội chuyện vãn ngắn ngủi với người hàng xóm thành một bài tập check email, và niêm phong số phận của các tiệm càphê – coi chúng chẳng khác nào những nơi cô lập lẫn nhau. Và công nghệ sẽ trở thành ăn ruỗng sâu hơn vào trong đời sống chúng ta.
Vào năm 2050, hơn 66% dân số thế giới sẽ sống trong những nơi gọi là “đô thị thông minh”. Đó là những khu vực đông ken dân, nơi mà mọi thứ sẽ được nối kết bằng số. Hiện nay, một số người có những máy dò nhiệt, tủ lạnh, hoặc phát hiện khói thông minh. Ngày mai, chúng ta sẽ có những bệnh viện, trang trại, và các xa lộ thông minh, và dường như các đối tượng này sẽ trò chuyện với nhau. Các thiết bị kết nối sẽ theo dõi mọi thứ từ chất lượng không khí đến sử dụng năng lượng và kẹt xe.
Hạt giống các thành phố thông minh đã được gieo trồng khắp thế giới. Một hội đồng ở London có một trợ lý cá nhân thông minh được thiết kế để giúp các cư dân định vị thông tin, và dịch vụ xe buýt không bác tài đầu tiên của thế giới đã có ở thành phố Lyon của Pháp. Một khách sạn ở Nhật đã triển khai robot giống người mang tên “actroid”, theo một báo cáo của hiệp hội Quán bar quốc tế. Đội ngũ này đã chào và phục vụ khách từ năm ngoái, và có các kế hoạch đưa thêm nhiều actroid hơn nữa để thay thế đến 90% nhân viên của khách sạn.
Đã đành thông minh thì các đô thị kết nối có thể tuyệt vời về hiệu quả, một số người lo rằng các thành phố ấy có thể ưu tiên công nghệ thay vì con người. Một quan ngại đang ló dạng dần về sự trỗi dậy của tự động hoá – sẽ nằm ở tâm của tương lai thông minh của chúng ta – và hệ quả là sự mất việc làm của con người. Khoảng 47% công việc ở Mỹ đã lâm nguy vì bị tự động hoá trong vòng 20 năm nữa, theo một tài liệu. Một báo cáo khác thấy rằng 29% công việc phụ trách dịch vụ quản trị và hỗ trợ, và 72% công việc vận tải và kho bãi ở London đang có nguy cơ cao về tự động hoá.
Chúng ta cũng kỳ vọng nhiều công việc bán thời gian hơn, nơi làm gần hơn, và sự xoá mờ giữa công việc và đời sống cá nhân. Một số người lo ngại sự xâm lấn của robot có thể buộc các chính phủ phải ban hành hạn ngạch dành cho lao động của con người.
Nhưng người dân kẻ chợ rồi cũng sẽ thấy những biến đổi tăng lên bên ngoài không gian làm việc của họ. Nhờ các dịch vụ tự thanh toán và giao hàng tận nhà, công nghệ đang tạo ra một nhu cầu ít ỏi hơn trong tương tác với những người khác quanh ta. Các robot nhắn tin, như Google Assistant, Siri và Alexa của Amazon chẳng bao lâu nữa sẽ đề xuất các nhà hàng, khách sạn, và các nơi nổi tiếng khác ở các địa phương. Điều đó đã xảy ra ở những nơi như Tel Aviv, nơi mà mỗi người trên 13 có thể nhận được dữ liệu riêng, như thông tin giao thông, và có thể truy cập wifi miễn phí ở 80 địa điểm của thành phố. Dân chúng được khuyến khích sử dụng thành thạo các dịch vụ số ngày càng cá nhân hoá, vì điều đó mang lại cho các công ty dữ liệu quý giá của chúng ta vốn sẽ được tích hợp vào các thành phố thông minh.
Các thiết bị này cũng trở nên giống người hơn. Viễn cảnh các đô thị trở nên hữu cảm sẽ “nhanh chóng trở thành hiện thực mới”, theo một nghiên cứu. Nhưng trong một tương lai mà robot và các sự vật trông ngày càng hữu cảm hơn, chúng ta có thể ít mặn mà tìm kiếm những hành vi làm giảm bớt nỗi cô đơn. Trong thực tế, một nghiên cứu gần đây, nhan đề Sản phẩm như bạn hiền thấy rằng tiếp xúc hoặc tương tác với những sản phẩm đầy “nhân tính” – có những đặc tính sống động – phần nào thoả mãn các nhu cầu xã hội của chúng ta, nghĩa là các robot như người ngày mai có thể giết chết niềm thôi thúc tiếp xúc với những người khác, vốn đang nhạt dần.
Khởi Thức (The Week)
Theo TGTT
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này