16:44 - 13/05/2016
Khi nhà trường bắt tay doanh nghiệp ‘buộc’ sinh viên ‘hành nghề’
Hội thảo “Gắn kết đào tạo, nghiên cứu khoa học giữa nhà trường và doanh nghiệp trong thời kỳ hội nhập”, do trường ĐH Kỹ thuật – công nghệ Cần Thơ tổ chức tuần qua tại TP Cần Thơ đã gợi ý một mô hình đào tạo mới.
“Có trường hợp sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi tìm được việc làm nhưng thấy cái máy không dám đụng vô, không biết vì máy còn mới quá hay do sinh viên không biết đó là máy gì”, ông Nguyễn Hữu Phước, phó trưởng ban quản lý Các khu chế xuất và công nghiệp Cần Thơ, nói nhận xét của các doanh nghiệp (DN) về nguồn lao động được cung ứng từ các trường đào tạo.
Doanh nghiệp cần gì ở nhà trường?
“Thay vì cố gắng dạy và học nghề phù hợp nhu cầu thực tế của DN, các chương trình đào tạo lại dàn trải, lý thuyết suông, nhiều môn học không cần thiết”, ông Trương Hoàng Phương, giám đốc trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học và công nghệ Cần Thơ, nhận xét.
Những điều nói trên là câu chuyện dài trong đào tạo nguồn nhân lực, một lần nữa được xới xáo lên tại hội thảo “Gắn kết đào tạo, nghiên cứu khoa học giữa nhà trường và DN trong thời kỳ hội nhập”, do trường ĐH Kỹ thuật – công nghệ Cần Thơ tổ chức ngày 6/5 tại TP Cần Thơ.
TS Dương Thái Công, hiệu trưởng trường ĐH Kỹ thuật – công nghệ Cần Thơ nói về những chuyển đổi của trường: Định hướng của nhà trường là đào tạo ra các kỹ sư ứng dụng, có kỹ năng tay nghề, chuyên môn, kỹ năng ngoại ngữ, giao tiếp, làm việc nhóm… Để làm được điều đó, nhà trường sẽ tổ chức nhiều hoạt động tiếp cận, gắn kết nhu cầu DN.
Bốn kỹ năng mà các sinh viên thiếu: 1/ Sáng tạo trong công việc; 2/ Kiểm soát công việc; 3/ Thể hiện ý tưởng giữa đám đông; 4/ Giao tiếp bằng ngoại ngữ.
“Nói tới hội nhập, mà ngoại ngữ không có thì làm sao? Theo tôi, làm sao bớt các môn lý thuyết suông, thay vào đó là các môn về kỹ năng mềm, nâng cao ngoại ngữ cho các em”, ông Lê Thành Dũng, phó giám đốc công ty TNHH Kwong Lung – Meko, nói.
TS Trương Minh Nhật Quang, phó hiệu trưởng trường ĐH Kỹ thuật – công nghệ Cần Thơ thừa nhận: DN không mặn mà khi nhận sinh viên thực tập vì xem là gánh nặng, một phần do các trường chưa tạo được niềm tin cho DN; khi thiếu sự tin tưởng, chưa đánh giá đúng mức về lợi ích, thế mạnh của nhau thì sự gắn kết giữa hai bên không thể lâu dài.
“Tâm lý sinh viên mới ra trường thường ước mơ chắp cánh từ những công ty có tiếng, tập đoàn lớn thay vì tìm tới các SME”, ông Nguyễn Trí Tuệ, chủ DNTN Trí Tuê,̣ nói về cách suy nghĩ thiếu định hướng của sinh viên khi hầu hết DN ở đồng bằng sông Cửu Long là các DN nhỏ và vừa (SME).
Đó cũng là lý do khiến nhiều lao động được đào tạo tiếp tục di chuyển về các nơi khác.
Đào tạo tại doanh nghiệp – tổ chức quốc tế chứng nhận
Luôn bức bối về sự sinh tồn của ngành cơ khí, ông Nguyễn Thể Hà, chuyên gia kinh tế – kỹ thuật công ty TNHH cơ khí công – nông nghiệp Bùi Văn Ngọ, bỗng như “mở cờ” khi Võ Xuân Tiến, nghiên cứu sinh tiến sĩ tại ĐH Kỹ thuật Chemnitz, Cộng hoà Liên bang Đức đưa ra ý tưởng hợp tác xây dựng một trung tâm đào tạo nghề tại DN như công ty Bùi Văn Ngọ, chất lượng đào tạo được công nhận bởi tổ chức quốc tế như IHK của Đức.
Cả hai đều theo đuổi chuyên ngành cơ khí chế tạo máy nên ông Hà xem đây là cơ hội “giải hạn” cho ngành cơ khí, vốn “không biết nói thế nào cho đúng”.
Với lịch sử một trăm năm vận hành hệ thống đào tạo nghề kép, một số quốc gia đã bắt đầu đi theo con đường của nước Đức, kể cả Ý, Tây Ban Nha, Nhật Bản và cả Việt Nam.
Tại Việt Nam, công ty Bosch kết hợp với trường Lilama 2 thực hiện hệ thống đào tạo kép. Ngoài ra, một trường khác về nghề bếp cũng đã hiện thực được ý tưởng về đào tạo kép và tổ chức đánh giá người học theo đúng tiêu chuẩn của châu Âu.
Việt Nam rất cần nguồn nhân lực có tay nghề cao, được đào tạo tốt. Đặc biệt, họ được đào tạo ngay tại công ty để có những kỹ năng nghề phù hợp và sát với thực tế của môi trường lao động.
Thuận lợi thứ hai mà anh Tiến đề cập là ít nhất hai tổ chức có uy tín về đào tạo, đánh giá chất lượng đào tạo nghề của Đức đang có mặt tại Việt Nam là AHK và GIZ. Ở Đức có tất cả 348 nghề được công nhận chính thức và được đào tạo, ở Việt Nam được sự hỗ trợ của Đức cũng công bố được khoảng 150 nghề.
Việc hiện thực hoá hệ thống đào tạo kép của Đức theo điều kiện cho phép của Việt Nam, là hoàn toàn thực hiện được.
ĐBSCL, trong năm năm qua, tỷ lệ bỏ học rất cao, theo bộ Giáo dục, học sinh bỏ học ở cấp tiểu học là 0,45% (cả nước 0,16%), cao hơn cả Tây Bắc (0,1%), Tây Nguyên (0,3%); ở cấp THCS: 3,26% (cả nước 1,37%, Tây Bắc 1,04%, Tây Nguyên 1,3%); cấp THPT 3,94% (cả nước 1,79%, Tây Bắc 1,99%, Tây Nguyên 1,32%).
Trong giai đoạn 2011 – 2015, con số tuyển sinh học nghề hơn 1.238.643 người, trong đó cao đẳng nghề là 29.120 người (2%), trung cấp nghề là 58.917 người (5%), sơ cấp nghề và dạy nghề dưới ba tháng là 1.150.606 người (chiếm 93%), số lao động nông thôn học nghề là 794.147 người.
Tỷ lệ lao động qua đào tạo nghề của vùng ĐBSCL năm 2015 được công bố vào tháng 9.2015, tăng so với năm 2010 (23,5%) – ước đạt 35,2%, nhưng vẫn thấp so với bình quân cả nước (40,6%). Tại An Giang, tỷ lệ này là 26%, Long An: 40%, Bến Tre: 21%, Bạc Liêu: 26%, Kiên Giang: 42,93%, Cà Mau: 47%, nhưng việc dạy nghề chủ yếu để làm thuê, không đủ sức kích hoạt ý tưởng khởi nghiệp.
Hoàng Lan – Ngọc Bích
Thế Giới Tiếp Thị
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này