08:19 - 06/08/2019
Những công nghệ mới 2019 sẽ cải thiện đời sống
Thế giới chúng ta đang sống có những hiện tượng dễ nhận thấy: từ sự bất bình đẳng thu nhập đến biến đổi khí hậu, và nhiều hiện tượng khác nữa.
Công nghệ đang và sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc tìm giải pháp cho nhiều thách thức mới. Đó là ý kiến của Jeremy Jurgens, giám đốc công nghệ của tổ chức Diễn đàn Kinh tế Thế giới khi nói về các công nghệ – kỹ thuật mới năm 2019. Chúng thể hiện tốc độ đổi mới nhanh chóng của con người và đưa ra một cái nhìn chung về tương lai của hành tinh. Thế Giới Hội Nhập chọn bốn công nghệ mới gần gũi với cuộc sống người Việt.
Nhựa phân huỷ sinh học
Các dung môi và enzyme tiên tiến đang biến chất thải gỗ thành nhựa phân huỷ sinh học tốt hơn. Chỉ riêng trong năm 2014, ngành công nghiệp đã tạo ra 311 triệu tấn nhựa, một con số dự kiến sẽ tăng gấp ba vào năm 2050, theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới. Tuy nhiên, ít hơn 15% trong số đó được tái chế. Phần lớn còn lại bị thiêu huỷ, nằm trong các bãi chôn lấp hoặc bị bỏ rơi trong môi trường – nơi mà khả năng chống lại sự tiêu hoá của vi sinh vật, nó có thể tồn tại hàng trăm năm. Các mảnh vụn nhựa tích tụ trong đại dương gây ra tất cả các loại vấn đề, từ giết động vật hoang dã khi ăn nhầm, đến giải phóng các hợp chất độc hại. Nó thậm chí có thể xâm nhập vào cơ thể chúng ta thông qua cá bị ô nhiễm.
Nhựa phân huỷ sinh học có thể giảm bớt những vấn đề này, góp phần vào mục tiêu của một nền kinh tế nhựa tròn hình tròn, trong đó nhựa có nguồn gốc từ và được chuyển đổi thành sinh khối.Giống như nhựa tiêu chuẩn có nguồn gốc từ hoá dầu, các phiên bản phân huỷ sinh học bao gồm các polymer (phân tử chuỗi dài) có thể được đúc trong khi ở trạng thái chất lỏng của chúng thành nhiều dạng khác nhau.Tuy nhiên, các tuỳ chọn hiện có – chủ yếu được làm từ ngô, mía, hoặc chất béo và dầu thải – thường thiếu độ bền cơ học và đặc tính thị giác của các loại tiêu chuẩn. Những đột phá gần đây trong sản xuất nhựa từ cellulose hoặc lignin (chất khô trong thực vật) hứa hẹn sẽ khắc phục những nhược điểm đó. Trong một lợi ích bổ sung cho môi trường, cellulose và lignin có thể được lấy từ các nhà máy phi thực phẩm, chẳng hạn như cây sậy khổng lồ, được trồng trên đất cận biên không phù hợp với cây lương thực, hoặc từ các sản phẩm phụ từ gỗ và nông nghiệp không có chức năng. Để tạo ra nhựa từ các chất đó, trước tiên các nhà sản xuất phải phá vỡ chúng thành các khối xây dựng hoặc monome.Các công ty đang xây dựng dựa trên những phát hiện này. Ví dụ, Chrysalix Technologies, một công ty con của đại học Hoàng gia Luân Đôn, đã phát triển một quy trình sử dụng chất lỏng ion giá rẻ để tách cellulose và lignin khỏi nguyên liệu ban đầu. Một công ty công nghệ sinh học Phần Lan, MetGen Oy, sản xuất một số enzyme biến đổi gien giúp tách các lignin có nguồn gốc khác nhau thành các thành phần cần thiết cho một loạt các ứng dụng. Và Mobius (trước đây là Grow Bioplastic) đang phát triển các viên nhựa dựa trên lignin để sử dụng trong các chậu hoa phân huỷ sinh học, mùn nông nghiệp và các sản phẩm khác.
Nhiều rào cản phải được vượt qua trước khi nhựa mới có thể được sử dụng rộng rãi.Một là chi phí; một cách khác là giảm thiểu lượng đất và nước được sử dụng để sản xuất chúng – ngay cả khi lignin chỉ đến từ chất thải, nước là cần thiết để chuyển đổi nó thành nhựa.
Công nghệ theo dõi và đóng gói thực phẩm tiên tiến
Một sự kết hợp của hai công nghệ trên có thể cải thiện đáng kể an toàn thực phẩm.
Cùng với nhau, cặp công nghệ “theo dõi độ an toàn” và “đóng gói thực phẩm an toàn” có thể làm giảm cả ngộ độc thực phẩm và chất thải thực phẩm. Đầu tiên, một ứng dụng sáng tạo của công nghệ blockchain đang bắt đầu giải quyết vấn đề truy xuất nguồn gốc. Trong khi đó, bao bì thực phẩm tăng cường đang cung cấp những cách thức mới để xác định xem thực phẩm có được bảo quản ở nhiệt độ thích hợp, và liệu chúng có bắt đầu hư hỏng hay không.
Blockchain là một hệ thống kế toán phi tập trung, trong đó các mục được ghi theo trình tự trong nhiều sổ cái giống hệt nhau, được lưu trữ trên các máy tính ở nhiều vị trí. Sự dư thừa này làm xáo trộn bất kỳ một sổ cái nào vô ích, tạo ra hồ sơ giao dịch rất đáng tin cậy.Một nền tảng đám mây dựa trên blockchain được phát triển cho ngành công nghiệp thực phẩm – IBM Food Trust – đã được sử dụng bởi những hãng bán thực phẩm lớn.
Bằng cách kết nối các nhà trồng trọt, nhà phân phối và nhà bán lẻ trên một blockchain chung, Food Trust tạo ra một hồ sơ đáng tin cậy về một con đường thực phẩm đưa ra thông qua chuỗi cung ứng đầu cuối.
Trong một thử nghiệm sử dụng công nghệ này, Walmart đã truy tìm nguồn gốc của một vật phẩm bị ô nhiễm trên mạng trong vài giây; với sự pha trộn tiêu chuẩn của hồ sơ bằng văn bản và kỹ thuật số, việc này sẽ mất nhiều ngày. Với khả năng này, các nhà bán lẻ và nhà hàng có thể loại bỏ một mặt hàng bị ô nhiễm khỏi lưu thông gần như ngay lập tức và chỉ phá huỷ cổ phiếu đến từ cùng một nguồn (ví dụ, một người trồng xà lách romaine), thay vì lãng phí toàn bộ cổ phiếu quốc gia của mặt hàng đó. Nhiều đại gia kinh doanh thực phẩm – Walmart, Carrefour, Sam Sam Club, Albertsons Enterprises, Smithfield Food, BeefChain, Wakefern Food (cha mẹ của ShopRite) và Topco Associates (một tổ chức mua theo nhóm) – đã tham gia sáng kiến này. Các tổ chức khác cũng đã giới thiệu công nghệ blockchain để tăng cường truy xuất nguồn gốc.
Nhằm ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm ngay từ đầu, các phòng thí nghiệm và công ty đang phát triển các cảm biến nhỏ, có thể theo dõi chất lượng và an toàn thực phẩm trong các pallet, vỏ hoặc các sản phẩm được bọc riêng lẻ. Chẳng hạn, Timestrip UK và Vitsab International đã tạo ra các thẻ cảm biến độc lập thay đổi màu sắc nếu sản phẩm tiếp xúc với nhiệt độ được đề xuất ở trên và Insignia Technologies bán một cảm biến thay đổi màu từ từ, sau khi gói được mở và cho biết khi nào thời gian đã được mở đến thùng thức ăn. (Màu sắc thay đổi nhanh hơn nếu sản phẩm không được bảo quản ở nhiệt độ thích hợp.)Các cảm biến tiết lộ các sản phẩm phụ dạng khí của hư hỏng cũng đang được phát triển. Ngoài việc ngăn ngừa bệnh tật, các cảm biến như vậy có thể giảm chất thải, bằng cách cho thấy một loại thực phẩm an toàn để ăn.
Dĩ nhiên, chi phí vẫn là rào cản đối với việc sử dụng cảm biến. Tuy nhiên, ngành công nghiệp thực phẩm luôn cần phải đảm bảo an toàn thực phẩm và hạn chế chất thải. Điều này đang thúc đẩy công nghệ này và blockchain tiến lên.
Phân bón thông minh
Để nuôi sống dân số thế giới ngày càng tăng, nông dân cần tăng năng suất cây trồng. Và phân bón thông minh được đưa ra nhằm giảm ô nhiễm môi trường với các công thức mới khi sản xuất loại phân bón này, có cố gắng cung cấp dinh dưỡng theo nhu cầu.
Bón phân nhiều hơn có thể giúp ích, nhưng có nhiều loại phân và nhiều cách dùng đang gây hại cho môi trường.
Nông dân thường bón phân cho cây trồng theo hai cách. Họ phun các cánh đồng bằng amoniac, urê hoặc các chất khác tạo ra nitơ dinh dưỡng khi chúng phản ứng với nước. Và họ áp dụng các hạt kali hoặc các khoáng chất khác để sản xuất phốt pho, cũng phản ứng với nước. Nhưng thực tế là tương đối ít các chất dinh dưỡng đó xâm nhập vào cây. Thay vào đó, phần lớn nitơ đi vào khí quyển trong khí nhà kính và phốt pho đọng lại ở các lưu vực sông, thường xuyên gây ra sự phát triển quá mức của tảo và các sinh vật khác.
Và với phân bón thông minh, các công thức giải phóng có kiểm soát có thể đảm bảo rằng các chất dinh dưỡng cao hơn đáng kể đến cây trồng, dẫn đến năng suất cao hơn với ít phân bón hơn.
Đáng mừng hơn là TS Nguyễn Thanh Mỹ đã sản xuất và đang phân phối cho nông dân Đồng Tháp, Trà Vinh sử dụng và đã có kết quả tốt. Công thức là: phân bón là các viên nang nhỏ chứa đầy các chất có chứa nitơ, phốt pho và các chất dinh dưỡng mong muốn khác. Lớp vỏ bên ngoài làm chậm cả tốc độ nước có thể thẩm thấu vào bên trong, để giải phóng các chất dinh dưỡng và tốc độ mà các sản phẩm cuối cùng thoát ra khỏi viên nang cũng được kiểm soát. Kết quả là, các chất dinh dưỡng được đáp ứng dần dần, thay vì trong một vụ nổ nhanh chóng, lãng phí mà không thể được hấp thụ một cách hiệu quả.
Robot “quốc dân”
Tên gọi nguyên gốc là robot xã hội. Bạn bè và trợ lý của con robot này (tên là Droid) đang thâm nhập sâu hơn vào cuộc sống của chúng ta. Trong ngành công nghiệp và y học, robot thường xuyên xây dựng, phá vỡ và kiểm tra mọi thứ, nó cũng hỗ trợ trong phẫu thuật và phân phối thuốc theo toa tại các hiệu thuốc. Cả robot và robot xã hội được thiết kế để gắn kết với mọi người và khơi gợi mối liên hệ cảm xúc – hành xử như người giúp việc hoặc những người bạn yêu thích giả tưởng khác. Mặc dù vậy, hy vọng robot xã hội sẽ trở nên tinh vi và thịnh hành hơn trong vài năm tới. Lĩnh vực này dường như đã đạt đến điểm bùng phát, với các robot có khả năng tương tác lớn hơn và thực hiện các nhiệm vụ hữu ích hơn bao giờ hết.
Giống như hầu hết các robot, robot “quốc dân” sử dụng trí thông minh nhân tạo (AI) để quyết định cách hành động, dựa trên thông tin nhận được thông qua máy ảnh và các cảm biến khác. Khả năng phản ứng theo những cách có vẻ giống như thật, đã được nghiên cứu thông báo về các vấn đề như cách nhận thức hình thành, yếu tố cấu thành trí tuệ xã hội và cảm xúc, và cách mọi người suy luận về suy nghĩ và cảm xúc của người khác. Những tiến bộ trong AI đã cho phép các nhà thiết kế dịch những hiểu biết tâm lý và thần kinh như vậy vào các thuật toán, cho phép robot nhận ra giọng nói.
Vũ Khánh Thọ tổng hợp (theo TGHN)
Có thể bạn quan tâm
Tương lai tiền mã hóa sau đại án FTX
Viettel cung cấp dịch vụ 5G tại thành phố Thủ Đức
Google, Facebook, Netflix… doanh thu ngàn tỷ, nộp thuế nhỏ giọt
Bùng nổ dịch vụ ngân hàng trên di động
Huawei kiện một startup của Mỹ
Tags:công nghệ cải thiện đời sốngcông nghệ mớinhựa sinh họcrobot quốc dânrobot thông minhsố hóa châu á
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này