12:06 - 21/06/2019
Nhân tài công nghệ Trung Quốc thích đầu quân cho công ty nội địa hơn các hãng quốc tế
Molly Liu rời quê nhà Bắc Kinh để theo học thạc sĩ tại Mỹ vào những năm 1990.
Sau khi tốt nghiệp, bà đã chiến đấu hết mình để được vào làm tại một công ty tư vấn công nghệ có trụ sở tại Mỹ, một thời gian sau, bà được điều trở lại Trung Quốc khi công ty mở rộng chi nhánh đến đây.
Như cá gặp nước, công ty đầy tham vọng của Mỹ đã đưa Molly Liu đến con đường rộng thênh thang để theo đuổi sự nghiệp. Bà là người tiên phong đặt nền móng cho công ty ở Hong Kong, Thượng Hải, Bắc Kinh, Đài Bắc và Singapore.
Nhưng thời thế đã thay đổi. Mới đây, con trai duy nhất của bà, Ben Zhang, đã từ chối lời mời gọi hấp dẫn từ một công ty con của Boeing tại Mỹ sau khi cậu có bằng thạc sĩ về khoa học máy tính của Đại học Carnegie Mellon ở Pittsburgh, Pennsylvania.
Ben Zhang quyết định trở lại Bắc Kinh vào năm 2018 và hiện làm quản lý sản phẩm cho nhà sản xuất điện smartphone Trung Quốc Xiaomi. Anh tin chắc rằng ngày nay Xiaomi có thể mang đến cho anh cơ hội tương tự như công ty tư vấn công nghệ Mỹ đã mang đến cho mẹ anh vào những năm 1990.
Câu chuyện của gia đình Ben Zhang về sự lựa chọn nghề nghiệp khác nhau của hai thế hệ du học sinh Trung Quốc phản ánh một xu hướng rộng lớn hơn.
Ngày trước, các tập đoàn Mỹ luôn có thể chọn những tài năng hàng đầu Trung Quốc từ các trường đại học Mỹ với lời hứa về mức lương, thưởng cao và cơ hội làm việc tại các hãng hàng đầu thị trường.
Ngày nay, các công ty công nghệ tiên tiến của Trung Quốc – thường được gọi là China Tech Corporation (CTC) – là những nhà tuyển dụng được tìm kiếm nhiều nhất của các sinh viên Trung Quốc, những người mong muốn nhiều hơn ‘cuộc sống êm đềm’ đơn thuần của thế hệ trước đó.
Điều này là cú giáng khác vào các tập đoàn đa quốc gia (MNCs) đang vật lộn để kinh doanh tại Trung Quốc trong bối cảnh họ phải chịu vô số hạn chế cũng như sự thù địch ngày càng gia tăng cùng diễn biến chiến tranh thương mại và công nghệ Mỹ-Trung.
“Những gì tôi tìm kiếm trong một công việc không đơn thuần chỉ là tiền. Cha mẹ tôi cần tôi phải chu cấp cho họ”, Zhang, 28 tuổi, hiện làm trong nhóm kết nối thông minh của Xiaomi nói. “Những gì tôi quan tâm nhất là cải thiện bản thân và cơ hội tiếp cận với các nguồn lực tốt nhất mà một công ty có thể mang lại.”
“Ở Boeing, có lẽ hai đến ba năm tôi mới có thể làm việc trên một sản phẩm mới, nhưng tại Xiaomi, cứ mỗi ba tháng, chúng tôi có thể tung ra một sản phẩm mới,” anh nói thêm. “Bạn có thể mang lại rất nhiều điều cho cuộc sống hàng ngày của người dân Trung Quốc, như sử dụng giọng nói để điều khiển TV hoặc máy lạnh – những ở Mỹ thứ bạn chỉ có thể tưởng tượng mà thôi.”
Zhang không phải là du học sinh Trung Quốc duy nhất nhận thấy mình chỉ là một “công cụ” khi làm việc ở Mỹ, nơi họ thường chỉ được coi là kỹ sư chứ không phải là các nhà quản lý điều hành.
Một giám đốc điều hành người Trung Quốc hiện làm giám sát công nghệ cho một công ty tài chính và bảo hiểm niêm yết ở Trung Quốc cho biết, ông từng lãnh đạo một nhóm 20 kỹ sư tại một trong những công ty công nghệ có giá trị nhất thế giới ở Thung lũng Silicon.
“Công việc của tôi là duy trì việc tối ưu hóa hiệu suất của một sản phẩm [ở Silicon Valley],” ông nói.
“Nhưng trong vòng ba năm ở Trung Quốc, tôi được đề bạt làm trưởng nhóm nghiên cứu, lãnh đạo một đội ngũ 1.000,” ông nói, và đề nghị giấu tên.
Theo một cuộc khảo sát hồi tháng 4 của trang mạng LinkedIn, ngày càng có nhiều người tìm việc Trung Quốc đi theo xu hướng của Zhang. LinkedIn đã công bố danh sách 25 nhà tuyển dụng mong muốn nhất ở Trung Quốc, trong đó có khoảng 60% là các công ty địa phương, với 13 công ty Internet.
Các hãng công nghệ Trung Quốc chiếm bốn trong số năm vị trí hàng đầu, gồm có hãng thương mại điện tử Alibaba, hãng tìm kiếm Baidu và Bytedance – công ty vận hành TikTok. Tesla xếp thứ sáu sau đối thủ Trung Quốc Nio. Amazon, công ty nước ngoài duy nhất khác trong danh sách, xếp thứ tám.
Li Qiang, phó chủ tịch điều hành của Zhaopin, một trong những nhà tuyển dụng trực tuyến lớn nhất Trung Quốc, đã mô tả xu hướng đầu quân cho các hãng công nghệ nội địa này là “bắt đầu một kỷ nguyên mới”. “Ngày nay, không có gì một công ty đa quốc gia có thể cung cấp mà một công ty trong nước không thể”, Li nói.
“Người tìm việc bây giờ không tìm kiếm doanh nghiệp trong nước hay công ty đa quốc gia. Họ tìm kiếm các công ty tốt và hầu hết các công ty tốt ở Trung Quốc ngày nay vô tình lại là các công ty công nghệ trong nước”, Li nói.
Nhận xét của Li phản ánh những cơ hội việc làm lớn hơn ở Trung Quốc sau sự trỗi dậy của nhiều công ty kinh doanh tư nhân thành công và bối cảnh khởi nghiệp phát triển mạnh trong 10 năm qua. Người Trung Quốc bây giờ không chỉ có con đường độc đạo là tìm đến với các doanh nghiệp nhà nước nữa (SOE).
Theo một cuộc khảo sát của Zhaopin vào cuối năm 2018, chỉ có 28% sinh viên Trung Quốc chọn các công ty đa quốc gia, thay vì 33,6% vào năm 2017.
Ngay cả về lương và phúc lợi, CTC đang bắt kịp với các MNC. Zhang cho biết Xiaomi không thua kém gì Boeing trong việc cung cấp các tiến ích cho nhân viên như phòng tập gym hay nhà trẻ.
Và đương nhiên, câu chuyện về sự giàu có của các doanh nhân công nghệ, một số đã thành tỷ phú USD thế giới, vẫn tiếp tục thu hút sự chú ý của truyền thông và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ.
Chắc chắn, sinh viên Trung Quốc vẫn thích làm việc cho một MNC hơn là SOE – nhưng sự gia tăng của CTC có thể thấy rõ trong bảng xếp hạng công ty và trong tổng số các công ty CTC trong danh sách nhà tuyển dụng hàng đầu, theo Zhaopin.
William Wu, giám đốc quốc gia của Universum, nói rằng một yếu tố mà người tìm việc Trung Quốc quan tâm nhất bây giờ là “liệu công việc có thể là tham chiếu tốt cho sự nghiệp tương lai” hay không. Và hiện ngày càng nhiều công ty tư nhân Trung Quốc được công nhận thương hiệu toàn cầu.
Một khảo sát gần đây của Universum cho biết, năm nay Apple và Siemens là hai cái tên phương Tây duy nhất trong top 10 nhà tuyển dụng lý tưởng cho sinh viên Trung Quốc trong lĩnh vực kỹ thuật năm nay, trong khi danh sách top 10 năm 2017 có bốn công ty nước ngoài.
Huawei Technologies, gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc đứng hàng đầu trong danh sách của Universum. Xiaomi, nhà sản xuất smartphone Ben Zhang làm việc, đứng thứ hai trong khi Apple, một trong những hãng công nghệ có giá trị nhất ở Mỹ, đứng thứ bảy.
“Mọi kỹ sư đều muốn nhìn thấy công nghệ họ đã làm việc có khả năng thay đổi thế giới một ngày nào đó”, Li Yan trưởng bộ phận truyền thông đa phương tiện của Kuaishou nói. “Ngày xưa các công ty Trung Quốc ở đáy chuỗi giá trị toàn cầu, bây giờ họ đang leo lên, cung cấp nhiều cơ hội cho các tài năng công nghệ để có thể tạo ra các sản phẩm thay đổi thế giới.”
Kuaishou có trụ sở tại Bắc Kinh, trong nhóm 100 kỹ sư thuật toán trí tuệ nhân tạo của Li Yan có nhiều người từ Microsoft Asia Research – đang nghiên cứu cách khiến máy móc hiểu nội dung tốt hơn bằng cách nghiên cứu hàng triệu video do người dùng tạo ra hàng ngày trên platform của công ty.
“Một trong những bạn cùng lớp đại học của tôi ở Mỹ đã bỏ công việc triệu đô tại Oracle để tham gia vào nhóm sản xuất drone DJI ở Thâm Quyến,” Ben Zhang kể. “Tôi đã hỏi điều gì đã khiến anh trở lại Trung Quốc. Anh ấy gửi cho tôi bài báo đang lan truyền trên mạng và hỏi, “Ai muốn một cuộc sống mà người ta có thể nhìn thấy sự kết thúc ngay từ đầu?”
Duy Khiêm (theo TGHN/SCMP)
Ý kiến của bạn về bài viết
Không có chức năng bình luận cho bài viết này